Każde dziecko powinno czuć się bezpieczne i akceptowane w szkole. Niestety, czasami zdarza się, że rówieśnicy dokuczają a nawet dręczą  innych, co może prowadzić do stresu, lęku i poczucia osamotnienia. Jako rodzice i opiekunowie macie kluczową rolę w wspieraniu swojego dziecka i pomaganiu mu w radzeniu sobie z takimi sytuacjami. Poniżej przedstawiam kilka wskazówek, jak skutecznie interweniować i wzmacniać dziecko w obliczu trudnych doświadczeń.

Jak wspierać dziecko, kiedy doświadcza dręczenia i dokuczania?

• Zauważ zmiany w zachowaniu dziecka, takie jak smutek, niechęć do chodzenia do szkoły, trudności w zasypianiu, spadek samooceny czy brak apetytu. Czasami dziecko może też zacząć skarżyć się na bóle brzucha czy głowy, które mogą mieć podłoże stresowe. Bywa, że dziecko doświadczające takich sytuacji jest bardziej impulsywne, rozdrażnione i zachowuje się inaczej niż wcześniej.
• Zapytaj dziecko, co się dzieje, ale rób to w sposób delikatny, nie naciskaj. Stwarzaj atmosferę bezpieczeństwa i zaufania, aby chętniej dzieliło się swoimi uczuciami. Możesz powiedzieć ,,Widzę, że cos cię martwi. Chcesz o tym porozmawiać? Pamiętaj zawsze możesz na mnie liczyć. Widzę , że nie masz najlepszego dnia.” Jeśli dziecko nie chce rozmawiać od razu, warto dać mu czas i wrócić do tematu póżniej.
• Słuchaj bez oceniania i minimalizowania problemu. Nawet jeśli sytuacja wydaje się błaha z perspektywy dorosłego, dla dziecka może mieć ogromne znaczenie. Staraj się zadawać otwarte pytania, które ułatwią mu wypowiedzenie.
• Pomóż dziecku budować pozytywny obraz siebie i podkreślaj jego mocne strony,  sukcesy, nawet te drobne. Świętowanie małych osiągnięć może zwiększyć jego samoocenę.
• Naucz je asertywności – dziecko powinno wiedzieć, że ma prawo stanowczo powiedzieć „przestań” lub „nie żartuj tak ze mnie”. Pomocne mogą być proste scenariusze, które będzie mogło przećwiczyć.
• Zajęcia pozalekcyjne, rozwijanie zainteresowań oraz spotkania z rówieśnikami o podobnych pasjach mogą pomóc w budowaniu poczucia własnej wartości i poprawie relacji społecznych.
• Naucz dziecko ignorowania drobnych zaczepek – czasem brak reakcji jest najlepszym sposobem na zniechęcenie dokuczających. Warto jednak zwrócić uwagę, czy sytuacja nie nasila się mimo braku reakcji.
• Zaproponuj strategie radzenia sobie, np. zmianę towarzystwa, szukanie wsparcia u kolegów czy rozmowę z nauczycielem. Dziecko powinno wiedzieć, że ma prawo szukać pomocy i nie jest pozostawione samo sobie.
• Pokaż dziecku, jak ważne jest zgłaszanie problemu dorosłym – podkreśl, że to nie donoszenie, ale ochrona siebie i innych. Warto podać przykłady sytuacji, w których dorosły może skutecznie pomóc.
• Umów się na spotkanie z wychowawcą, pedagogiem lub psychologiem szkolnym, aby omówić sytuację. Ważne jest, aby rozmowa była konkretna – warto przygotować przykłady zdarzeń oraz sposób, w jaki dziecko na nie reaguje.
• Poproś o obserwację sytuacji w klasie i na przerwach. Często nauczyciele nie są świadomi wszystkich incydentów, dlatego ich uwaga może pomóc w zauważeniu problemu i jego rozwiązaniu.
• Zgłaszaj każdy przypadek nasilonego dokuczania, zwłaszcza gdy sytuacja powtarza się lub dziecko odczuwa silny stres. Warto prowadzić notatki, aby lepiej przedstawić sytuację podczas rozmowy ze szkołą.
• Bardzo ważne jest zapewnienie dziecku wsparcia emocjonalnego, tak aby czuło, że nie jest samo i zawsze może na ciebie liczyć. Pokaż mu, że jego uczucia są dla ciebie ważne i że rozumiesz jego trudności.
• Znajdź sposoby na wspólne spędzanie czasu, co pomoże mu odciągnąć się od stresujących sytuacji. Może to być wspólna zabawa, spacery czy inne aktywności, które sprawiają dziecku radość.
• W razie potrzeby rozważ wsparcie specjalisty, np. psychologa, zwłaszcza gdy dokuczanie ma wpływ na stan emocjonalny i zdrowie dziecka. Profesjonalna pomoc może pomóc dziecku zrozumieć i przetworzyć swoje emocje.
• Pamiętaj Rodzic/ Opiekun również może doświadczać silnych emocji, gdy widzi, że jego dziecko przeżywa trudności. Ważne jest, aby nie dać się ponieść impulsom, reagować spokojnie oraz racjonalnie. Możesz porozmawiać z innymi rodzicami, psychologiem lub pedagogiem, aby znaleźć najlepsze sposoby wsparcia zarówno dla dziecka, jak i dla siebie. Pamiętaj, że twoje emocje mogą wpływać na dziecko – im bardziej będziesz spokojny i opanowany, tym łatwiej będzie mu radzić sobie z sytuacją.

Dokuczanie, dręczenie w szkole może być dla dziecka trudnym doświadczeniem, ale z odpowiednim wsparciem może ono nauczyć się skutecznych sposobów radzenia sobie w takich sytuacjach. Kluczowe jest wzmacnianie poczucia własnej wartości, otwarta komunikacja oraz współpraca z nauczycielami i specjalistami. Choć to od każdego człowieka zależy, czy zdecyduje się zmienić swoje zachowanie, dzieci mogą kontrolować własne reakcje i wpływ, jaki te sytuacje na nie wywierają. Budując odporność i pewność siebie, łatwiej odzyskują równowagę po trudnych przeżyciach i uczą się dbać o swoje samopoczucie. Każde dziecko zasługuje na bezpieczne środowisko edukacyjne, a rodzice odgrywają istotną rolę w jego tworzeniu.