Środki dydaktyczne są jednym z elementów dobrze zorganizowanego procesu nauczania – uczenia się. Ich stosowanie warunkowane jest celami, zasadami, metodami i formami nauczania oraz treściami programowymi. Włączenie do procesu nauczania umożliwia efektywną realizację podstawowych zasad dydaktyki takich jak: przystępności, poglądowości, operatywności wiedzy, aktywnego udziału ucznia w procesie nauczania. To dzięki nim zamiast lekcji, podczas których uczeń zdobywa biernie określoną wiedzę i ćwiczy sprawne zastosowanie jej w praktyce, można prowadzić zajęcia kształtujące umysł, rozwijające umiejętności i osobowość ucznia. Takie zajęcia odbyły się z uczniami klasy VIII, gdzie każde ćwiczenie sprawności rachunkowej pokrywało się z określoną pomocą dydaktyczną.

[Pokaz zdjęć]

12 lutego 2019r. na zajęciach przyrodniczych założyliśmy hodowlę pantofelka i badaliśmy jakość wody pobranej z rzeki Kamiennej wykorzystując Walizkę Ekobadacza do odserwacji oraz badania wód i ph gleb.

Prowadząc hodowle zwierząt na lekcjach przyrody lub zajęciach pozalekcyjnych warto pamiętać o kilku ważnych uwagach:

• Nie wolno hodować zwierząt bez wyraźnego celu badawczego lub gospodarczego (np. jako pokarm dla innych zwierząt).
• Niedopuszczalne jest przetrzymywanie w pracowni zwierząt chronionych.
• Nie należy hodować zwierząt rzadkich, chociaż nie podlegających ochronie.
• Zbędne jest gromadzenie w pracowni dużej liczby okazów jednego gatunku.
• Okazy hodowane przez krótki czas, po zakończeniu obserwacji należy przenieść do ich naturalnego środowiska.

Zakładanie hodowli pierwotniaków:

– Garść siana, świeżej trawy i zeschłych liści wrzucić do czystego słoja i zalać woda ze stawu lub innego zbiornika wodnego. Po kilku dniach pojawią się liczne pierwotniaki, wśród nich pantofelki.

– Małe akwarium zawierające rośliny wodne należy napełnić wodą ze stawu. Wody nie można zmieniać przez dłuższy czas, nie czyścić również jego ścian. Po pewnym czasie na ścianach lub roślinach pojawi się mgiełkowaty nalot- są to masowo występujące wirczyki.

– Do dużego słoja z odstaną wodą wodociągowa dodać nieco mleka, żółtka lub wyciągu z mięsa. Po kilku dniach pokaże się duża liczba pierwotniaków.

[Pokaz zdjęć]

„Powiedz mi, a zapomnę,

pokaż – a zapamiętam,

pozwól mi działać, a zrozumiem!”

Konfucjusz

Doświadczenie: -„Unoszące się rodzynki”

Do wykonania tego doświadczenia potrzebne są: woda gazowana, drobne rodzynki, szklane naczynie.

Do szklanego naczynia wlewamy wodę gazowaną. Następnie do wody wrzucamy pojedynczo rodzynki. Po chwili można zaobserwować, iż owoce wznoszą się, docierając  do powierzchni tafli wody. W momencie wypłynięcia bąbelki powietrza, które otaczały rodzynki, pękają i  owoce spadają z powrotem na dno.

Wniosek

Woda gazowana zawiera gaz – dwutlenek węgla. W chwili wrzucenia rodzynek do wody, gaz w niej zawarty otacza owoce drobnymi bąbelkami wypełnionymi powietrzem. Bąbelki te, wznosząc do góry rodzynki na powierzchnię, działają siłą wyporową. Kiedy gaz zetknie się z taflą wody wówczas bąbelki pękają. Oznacz to, że owoce zostały pozbawione siły wyporowej i spadają z powrotem na dno naczynia.

Doświadczenie: -„ Uciekający pieprz”

Do eksperymentu potrzebne będą: talerz, woda ,pieprz oraz płyn do mycia naczyń

Do talerza została wlana woda, którą posypano pieprzem.Zmielony pieprz wsypany do wody utrzymywał się na jej powierzchni. Gdy włożono do wody patyczek higieniczny, pieprz zaczął przylegać do patyczka, oblepiając go. Kiedy włożono do wody patyczek nasiąknięty płynem do zmywania naczyń, pieprz uciekał od patyczka.

Wniosek

Na powierzchni wody istnieje napięcie powierzchniowe. Powoduje ono,że powierzchnia wody zachowuje się jak spręzysta błonka. Jest to związane z tym,że cząsteczki wody wzajemnie się przyciągają. Płyn do mycia naczyń powoduje zmniejszenie napięcia powierzchniowego wody, czyli zmniejsza wzajemne przyciąganie się cząstek wody.

Zastosowanie w praktyce: Płyn do mycia naczyń rozpuszcza się w wodzie i zmniejsza siłę przyciagania się jej cząstek.Jednocześnie przyciąga cząsteczki brudu.Sama woda nie umyje naczyń. Brud za pomocą płynu jest rozbijany na małe cząstki, rozprasza się w wodzie, co umożliwia skuteczne mycie naczyń.

Doświadczenie: „Świeczka na wodzie”

Materiały: podstawka, szklanka, świeczka, woda zabarwiona sokiem,  aby było lepiej widać, zapałka.Zapaloną świeczkę stawiamy na podstawce, na której znajduje się woda z sokiem, następnie
przykrywamy ją szklanką. W trakcie eksperymentu świeczka zgasła, a woda częściowo została wessana ze spodka do szklanki.

Wniosek

Płomień świecy pali się dzięki tlenowi,  gdy tlenu pod szklanką zabraknie, płomień
zgaśnie. Powietrze, które zostanie w szklance, oziębi się i skurczy. Dzięki temu powstanie miejsce dla wody, która zostanie wessana do szklanki.

Doświadczenie: „ Kolorowy deszcz”

Materiały: słoik, woda , pianka do golenia, barwniki spożywcze, pipeta lub strzykawka

Słoik napełniamy wodą do 3/4 wysokości, na pozostałą część wyciskamy piankę do golenia (nie musi być równo z wieczkiem słoika, spokojnie może wystawać), a za pomocą pipety zakraplamy kolorową wodę na tę mieszankę.

[Pokaz zdjęć]

8 stycznia 2019 r. na zajęciach przyrodniczych uczniowie bawili się w wielkie quizowanie.

Zajęcia rozpoczęły się teleturniejem z wykorzystaniem aplikacji online Kahoot. Uczestnicy szybko i sprawnie odpowiadali na pytania związane z budową komórek.

Później przyszedł czas na gry planszowe: Quiz o świecie , Jakie to flagi?, Wielka podróż po Polsce.

“Quiz o Świecie” – to fascynująca gra i świetna zabawa, w trakcie której uczestnicy odpowiadali na pytania dotyczące historii, geografii i przyrody, nauki i techniki oraz kultury i sztuki świata. Podczas gry trzeba było wykazać się również swoją zręcznością, strzelając z katapulty do celu.

„Jakie to flagi? ”- podczas emocjonującej zabawy gracze uczyli się rozróżniać flagi państw całego świata, poznawali nazwy tych państw i miejsce położenia ,nazwy stolic, a także jaka jest wielkość ich powierzchnia i jaki obowiązuje w nich język.

Gra planszowa „ Wielka podróż po Polsce” przeznaczona jest dla wszystkich miłośników podróży po Polsce, dla tych, którzy lubią podróżować także palcem po mapie, oraz tych, którzy o Polsce wiedzą sporo, a chcieliby wiedzieć jeszcze więcej. Wielka podróż po Polsce to wyprawa, podczas której uczniowie przemierzali Polskę wzdłuż i wszerz. Poznawali historię, przyrodę i kulturę naszego kraju, spotykali wybitnych uczonych oraz artystów i ich dzieła, oglądali najpiękniejsze zakątki Polski.

[Pokaz zdjęć]

Tuż przed Bożym Narodzeniem uczniowie naszej szkoły wykonywali z papieru różne gwiazdy. Przy tej okazji uczyli się rysować konstrukcyjnie wielokąty foremne zwane gwiaździstymi. Wielokąty te, są szczególnymi przypadkami łamanych, więc przy tej okazji utrwalaliśmy pojęcie łamanej otwartej i zamkniętej. Wielokąty gwiaździste budujemy na bazie wielokątów foremnych np. mając pięciokąt foremny (aby go otrzymać łączyliśmy punkty A-B-C-D-E-A), jeżeli połączyliśmy punkty w innej kolejności: A-C-E-B-D-A to otrzymaliśmy pięciokąt gwiaździsty. Kąty przy wierzchołkach wielokąta gwiaździstego nazywamy kątami sterczącymi (nazwę tę wprowadził polski uczony profesor Jan Brożka) Analogicznie tworzyliśmy inne wielokąty gwiaździste np. sześciokąty foremne, siedmiokąty foremne czy dziewięciokąty gwiaździste. Uczniowie dowiedzieli się, że wielokąty gwiaździste mają swoje nazwy i tak, np.: sześciokąt gwiaździsty nazywa się Gwiazdą Dawida. Gwiazda ta złożona jest z dwóch zachodzących na siebie trójkątów równoramiennych (najczęściej równobocznych) obróconych względem siebie. Wycinając innego rodzaju gwiazdy uczniowie zetknęli się z pojęciem matematycznym – symetria. Uczniowie pracowali z wielkim zaangażowaniem, rozwijając logiczne myślenie poprzez czynności manualne.

[Pokaz zdjęć]

W czasie zabawy andrzejkowej nie może obejść się przy tej okazji bez tradycyjnego lania wosku, czy innych bardziej lub mniej znanych wróżb prognozujących przyszłość i przepowiadających pomyślność na następny rok. Warto od czasu do czasu potraktować zajęcia matematyczne z przymrużeniem oka, aby uzyskać równie dobry efekt dydaktyczny.

W czasie takich zajęć uczniowie bez zbytniej zachęty ze strony nauczyciela z zapałem:

– czytają tekst ze zrozumieniem,

– obliczają wartości wyrażeń arytmetycznych,

– ćwiczą biegłość rachunkową, – szacują wyniki działań,

– posługują się tabelami,

– utrwalają pojęcia matematyczne (i nie tylko).

Zakres treści, jakie obejmowały wróżby to:

– Czar imienia (liczby parzyste i nieparzyste, wyrażenia arytmetyczne).

– Sprawdź, czy koleżanka (kolega) mówi prawdę? – pamięciowe działania na liczbach naturalnych.

– Naprawdę, jaka (jaki) jesteś? – odczytywanie znaków rzymskich.

– Czy znasz swoją przyszłość? – kształtowanie wyobraźni, myślenia.

[Pokaz zdjęć]

Cel ogólny:

– Rozwijanie zainteresowań badawczych uczniów.

– Tworzenie okazji do poznawania rzeczywistości przyrodniczej poprzez eksperymentowanie,  

  obserwowanie i odkrywanie.

Cele operacyjne:

uczeń

– Ćwiczy umiejętność wnioskowania o zjawiskach przyrody nieożywionej na podstawie obserwacji i własnych doświadczeń.

– Samodzielnie eksperymentuje i odnajduje odpowiedzi na nurtujące go pytania badawcze.

-Zna i potrafi określić charakterystyczne cechy wody.

– Potrafi samodzielnie sformułować wnioski dotyczące tonięcia lub utrzymania się przedmiotu na wodzie  na podstawie obserwacji.

– Potrafi współpracować w zespole.

-Aktywnie uczestniczy w zajęciach.

Metoda:

Samodzielnych doświadczeń, rozmowa, objaśnienia, pokaz i obserwacja, ćwiczenia praktyczne.

Forma pracy:

grupa

Pomoce:

kubki, łyżeczki, woda, cukier, sól, olej, barwniki spożywcze, wykałaczki, tabletki musujące, cukierki lentilki, pianka do golenia.

[Pokaz zdjęć]

Ważne jest, aby uczniowie nauczyli się matematyki „praktycznej” o szerokiej stosowalności w codziennym życiu wraz z umiejętnością samodzielnego, elastycznego i w miarę sprawnego użycia elementarnych pojęć i operacji matematycznych. Aby zetknąć się z realistycznym wykorzystaniem matematyki, opartym na sytuacjach naturalnych dla ucznia, wraz z klasą VII i VIII wybraliśmy się na pieszą wycieczkę do ,,Przystani Wodnej” w Brodach. Zadaniem uczniów było grupowe układanie i rozwiązywanie zadań opisujących wycieczkę.

W tego typu zadaniach uczniowie:

• rozwijają i doskonalą własne drogi rozwiązań – nauczyciel nie wtrąca się do dyskusji nad rozwiązaniem zadania, nie próbuje narzucać, ani nawet sugerować metody rozwiązania,

• stosują różne poziomy pracy, ( nauczyciel nie zmusza ich do stosowania algorytmów i standardowych metod,

• wypracowują modele i schematy nadające się jako stałe oparcie dla myśli dziecka.

W tworzonych przez siebie zadaniach uczniowie szacowali:

– miarę kąta wypukłego i wklęsłego między rączką wędki, a żyłką,

– obliczali, ile potrzeba herbaty dla dwudziestoosobowej grupy (pojemność kubka wynosiła 0,2 litra i napełniany był do 2/3 wysokości ),

– na podstawie etykiety, szacowali procentową zawartość poszczególnych składników chleba,

– podawali przybliżoną wagę porcji grillowej.

Opiekę nad uczniami sprawowały Panie: Danuta Turek i Małgorzata Tomczyńska.

[Pokaz zdjęć]