PEDAGOG SZKOLNY RADZI Co robić z dzieckiem w czasie nudy,czyli zabawa bez zabawek.

Nie chodzi o zabawki tylko o zabawę.

… i czas spędzony razem – beztrosko i spontanicznie.

            Domowe zacisze oferuje nieskończoną ilość gier i zabaw, które nie tylko pobudzają wyobraźnię i stymulują twórcze myślenie, ale także zachęcają do eksplorowania  i doświadczania otaczającej rzeczywistości i to wszystkimi zmysłami.

Czas spędzony z dzieckiem na kreatywnych zabawach jest doskonałą inwestycją  w jego rozwój, znakomitą okazją do budowania pozytywnej relacji i pogłębiania wzajemnej więzi.

Jak się bawić?

Pomysły na zabawy bez zabawek.

Włącz do zabawy przedmioty codziennego użytku.

Inspiruj się tym, co masz wokół – w kuchni, salonie, łazience, w ogrodzie!

Zaufaj także swojemu dziecku.

Zaobserwuj, jaki ono ma pomysł na zabawę i pozwól mu przejąć inicjatywę  lub zainicjuj taniec przy ulubionej muzyce, naśladowanie ruchów pojazdów czy zwierząt, łapanie piłeczki, czy budowanie jak najwyższej wieży z klocków to proste zabawy, które pozwolą nie tylko poćwiczyć mięśnie, ale także np. zmysł równowagi czy koordynację.

Żeby spalić nadmiar dziecięcej energii, zaproponuj dzieciom jakąś formę ruchu                  w domu.

Jeśli macie schody, to kwadrans chodzenia po schodach zastąpi wam solidny energiczny spacer.

A może wolicie gimnastykę, fitness?

To wszystko przyda się i małym, i dużym.

Możesz zaproponować wspólne gotowanie, czytanie książek, rysowanie ilustracji, lub obrazków zaczynając od narysowania dziecku jednego kształtu, który dokończy samodzielnie.

Poniżej przedstawione są przykładowe zabawy bez zabawek, z których każdy wybierze coś dla siebie.

1. Mąka 
Ten biały puch sprawdza się znakomicie w zabawach usprawniających zdolności małych paluszków. A ile przy tym frajdy! 

• Rysowanie na mące – na talerzyk lub tackę wsypujemy warstwę mąki.

Dziecko rysuje wodząc palcem po dnie naczynia.

• Masa solna – z połączenia mąki z solą i wodą powstaje masa solna (szklanka mąki, szklanka soli i pół szklanki wody).

 Zabawę dla dziecka może stanowić sam proces przygotowania masy – mieszanie, ugniatanie, zanurzanie rąk i wręcz taplanie się w tworzącej się masie.

 Zabawą może być także tworzenie z masy solnej różnych stworów, figurek, przedmiotów. Masa ta jest bardzo plastycznym materiałem do prac, które można utwardzić poprzez wypiekanie, a następnie udekorować za pomocą farb.

• Mąkolina – z połączenia mąki pszennej z olejem (4 szklanki mąki i pół szklanki oleju) tworzy się masa przypominająca swą konsystencją piasek.

 Zabawy z wykorzystaniem mąkoliny to uczta dla zmysłu dotyku, a wraz z foremkami (do piaskownicy albo do ciasta) stanowi wspaniałe przypomnienie lata.

• Gniotki – po wsypaniu mąki do balona powstaje tzw. gniotek, czyli kuleczka zmieniająca swoje kształty pod wpływem dotyku.

 Warto ją odrobinę ożywić np. dorysowując oczy, usta i dokładając zwariowaną czuprynę np. z włóczki.

• Pierogi, a może pierniki – mąka to składnik wielu dań obiadowych i słodkości. Wykorzystaj naturalną ciekawość dziecka i pozwól sobie pomóc w lepieniu pierogów, mieszaniu ciasta, wykrawaniu czy zdobieniu pierników. 

2. Ziarna 

Ryż, groch, fasola, kawa, ciecierzyca, pieprz…

Jest wokół nas bardzo wiele ziaren i ziarenek, które możemy wykorzystać w zabawie z dzieckiem stymulując zmysł dotyku, wzroku a nawet słuchu.

• Akcja segregacja – wsyp przynajmniej dwa rodzaje ziaren do miski i poproś dziecko, aby je posegregowało.

To wyzwanie dobrze sprawdza się w przypadku maluchów. Starsze dzieci mogą zainteresować się przenoszeniem np. ziarna fasoli na łyżce z jednej miski do drugiej rozstawionej w odległości 2-3 metrów.

Dużą przyjemność sprawia także samo dotykanie ziaren i ich przesypywanie.

• Kolorowa posypka – wystarczy kolorowa krepa, ryż i ciepła woda, by te małe ziarenka zamieniły się w bajeczną posypkę. Jak to zrobić? Wkładamy krepę do naczynia z ciepłą wodą. Kiedy woda zostanie zabarwiona wyciągamy krepę i wrzucamy ryż na ok. 5 minut. Po odsączeniu ziaren należy je dobrze wysuszyć i bawić się do woli.

• Grzechotki – wsypując ziarna do jakiegokolwiek plastikowego lub metalowego opakowania po kosmetykach czy żywności stworzysz znakomity instrument domowej roboty. Możesz poeksperymentować z dzieckiem i stworzyć grzechotki o odmiennych dźwiękach wsypując inną ilość lub rodzaj ziaren.

• „Wyklejziarnki”– przyklejając różnorodne ziarna do papieru można stworzyć zaskakujące arcydzieła. Ziarenka mogą stanowić całość jak i element prac plastycznych (np. ziarna kawy uzupełniają postać narysowanej wcześniej dziewczynki i stają się guzikami przy sukience).

3. Kubki i puszki.

Plastikowe, papierowe, metalowe…

• Budowanie – z wielu kubków można tworzyć wyjątkowe budowle, większe od samych dzieci.

 Do takiej zabawy najlepiej nadają się kubki po np. jogurtach. Nic nie kosztują, a mogą stać się ulubioną kolekcją „klocków”, których ilość stale się zwiększa i daje nowe możliwości konstrukcyjne.

Część dzieci czerpie największą radość z budowania, część z burzenia.

Takie plastikowe kubeczki sprawdzają się w obu przypadkach, gdyż są lekkie, dość mocne a zarazem bardzo bezpieczne.

• Telefon – połączenie dwóch kubków sznurkiem po jego naciągnięciu tworzy telefon. Baw się na różne sposoby. Powtarzajcie słowa. Mówcie cicho, głośno, cienkim i grubym głosem. Udawajcie, ze rozmawiacie przez telefon.

• Z kubka do kubka – dzieci uwielbiają zabawy z wodą.

Do jednej z najprostszych można zaliczyć przelewanie wody z kubka do kubka. Wystarczy, że przygotujesz tacę czy blaszkę do ciasta, które będą wyznaczały miejsce zabawy. Dzięki temu zabezpieczysz przed zamoczeniem ubrania jak i przestrzeń wokół dziecka.

Zdaje się, że dla wielu rodziców to właśnie bałagan bądź potencjalne zniszczenia stają się dużym hamulcem w zabawie.

Zamiast rezygnować z pewnych aktywności zastanów się, jak możesz ograniczyć szkody.

• A kuku! – to jedna z najstarszych zabaw na spostrzegawczość, która za każdym razem sprawia ogromną frajdę. Skarb, którym może być guzik lub ulubiony klocek, schowany pod jednym z trzech kubków, próbuje umknąć czujnym oczom dziecka. Zabawa polega na tym, by nie stracić go z pola widzenia.

4. Gazety 

Jak wykorzystać stare czasopisma bądź gromadzące się broszury reklamowe?

• Papierowa koszykówka – zgnieć papier i stwórz z niego kule. Wraz z dzieckiem rzucajcie do celu, jaki sobie wyznaczycie. Tytułowy kosz może zastąpić garnek, miska, karton, a także obręcz zrobiona z twoich lub dziecięcych ramion.

• Statki – przypomnij sobie, jak w prosty sposób można zrobić z papieru statek lub czapkę. Naucz tego krok po kroku swoje dziecko i włączcie papierowe cacko do wspólnej zabawy. Razem puszczajcie statki np. w wannie lub w misce.

Jeśli wciągną was tego typu prace idźcie poziom wyżej i sięgnijcie po origami.

• Wdech-wydech – podrzyjcie papier na małe kawałki, a następnie przy użyciu słomki na wdechu przenoście małe skrawki np. z talerzyka na talerzyk.

 Odwrotną wersją tego zadania jest położenie papierka na dłoni i za pomocą siły własnego wydechu wprawienie go w ruch.

 Aktywności te usprawniają rozwój mowy i są ważnym elementem profilaktyki logopedycznej.

5. Włóczki 

Za pomocą kolorowych nitek można wyczarować różne zabawy.

• Pajęczyna – użyj włóczki do stworzenia sieci będącej domowym torem przeszkód dla dziecka, a może nawet wszystkich członków rodziny.

Wykorzystaj stoły i krzesła oraz wszystkie elementy w mieszkaniu, które ułatwią przygotowanie sieci do tego wyzwania na gibkość.

• Wazoniki – Posmaruj butelkę klejem, a następnie owijaj ją starannie włóczką tworząc kolorowe wzory. W ten sposób powstanie własnoręcznie zrobiony wazon.

• Wyklejanie włóczką – malownicze, wielobarwne prace z włóczki mogą powstać także na kartce papieru. Ciekawe efekty daje nakładanie włóczki w formie spirali, fal, pasków. 

• Pompon – to jeden z prostszych sposobów na wykonanie puchatej kulki.

Zwińcie włóczkę na prostokątnym kawałku papieru, na kubku lub innym przedmiocie, z którego będzie można ją potem zsunąć. W połowie szerokości tak powstałej pętli, w jej poprzek zawiąż ciasno supełek, a następnie rozetnij włókna na końcach.

 Tak powstała wyjątkowa piłka może posłużyć do dalszych zabaw lub stać się po prostu zabawką.

6. Poduszki 

Nadają się nie tylko do spania! Mają sobą o wiele więcej do zaoferowania.

• Masażyki – miękka poduszka nadaje się idealnie pod głowę lub brzuszek dziecka, kiedy podsuwa swoje plecy do masowania.

Masażyk może przybrać wesołą formę opowiastki, której elementy odzwierciedlone są za pomocą ruchu (np. „Pisze Pani na maszynie…”). Można samemu tworzyć historie i malować je dłońmi na plecach dziecka.

• Mostek – rozłóż poduszki na podłodze. Niech staną się mostem nad rwąca rzeką, po którym należy przejść utrzymując równowagę.

• Przytulanki – za pomocą szalika zwiąż poduszkę w połowie szerokości .

W ten sposób powstanie maskotka. Nałóż na nią czapkę, a może będzie jej pasowała koszulka twojego dziecka?

Poduszkowe przytulanki mogą stać się przedszkolakami w grupie prowadzonej przez dziecko lub zwierzątkami, z którymi należy wyjść na spacer.