„MATEMATYKA i DOŚWIADCZENIA”
Innowacja pedagogiczna o charakterze programowo – dydaktycznym z zakresu treści matematycznych realizowana w Szkole Podstawowej im. Stefana Żeromskiego w Stykowie w roku szkolnym 2018/2019
„Dążenie do odkrywania tajemnic tkwi głęboko w naturze człowieka, a nadzieja dotarcia tam, dokąd inni nie dotarli, pociąga umysły najmniej nawet skłonne do dociekań.” John Chadwick
I. Autor: Danuta Turek
II. Wdrażający innowację – Danuta Turek
III. Miejsce realizacji – Szkoła Podstawowa im. Stefana Żeromskiego w Zespole Placówek Oświatowych w Stykowie
IV. Zakres innowacji – uczniowie klasy VII .
Data rozpoczęcia i przewidywany czas na realizację programu – październik 2018 –maj 2019 (łącznie 28 godzin lekcyjnych).
1. Uzasadnienie wprowadzenia
Cele realizowanej podstawy programowej z matematyki mówią o konieczności kształtowania u uczniów umiejętności rozumowania, korzystania z informacji czy wykorzystywania zdobytej wiedzy w praktyce. Uczeń uczy się wzorów, zamiany jednostek, obliczania kosztów, ale rzadko ma możliwość zweryfikowania swojej wiedzy w konkretnej sytuacji. Innowacja ta ma zaciekawić uczniów, pobudzić ich kreatywność i twórcze myślenie. Pozwoli pokazać uczniom, że w gazecie, na sklepowym paragonie ,na etykietce puszki z farbą czy nawet na kubku jogurtu znajduje się wiele zadań matematycznych, które zadaje nam codzienne życie. Program uświadomi uczniom, że matematyka jest użyteczna i bardzo pomaga w rozwiązywaniu różnych problemów. Innowacyjność programu polegała będzie na prowadzeniu różnorodnych ćwiczeń praktycznych przy omawianiu poszczególnych haseł programowych. Program zakłada również uatrakcyjnienie zajęć poprzez efektywne wykorzystanie nowoczesnych rozwiązań technologicznych, takich jak tablica interaktywna, komputer.
2. Opis innowacji.
Program jest skierowany do uczniów klasy siódmej i będzie wspomagać realizowany w szkole program „Matematyka z plusem”. Oryginalność innowacji polega na tym, że dodatkowe zajęcia z matematyki odbywałyby się poza salą lekcyjną, np.: w restauracji, w kuchni, w sklepie, na polu i łące, gdzie można przeprowadzić pomiary i obliczenia, a zgromadzony materiał wykorzystywać na lekcjach matematyki. Zajęcia te od lekcji w klasie różnią się tym, że obejmują szerszą tematykę poznawczą, większy teren, znacznie dłuższy czas. Matematyka przestaje być wiedzą abstrakcyjną, gdy uczniowie zamiast zwykłych liczb, np.: liczą pieniądze. Zbliżenie treści zadania do sytuacji z życia wziętych sprawia, że dzieci szybciej zaczynają rozumieć polecenie, łatwiej liczą i więcej zapamiętują. Dziecko często nie dostrzega i nie rozumie otaczającej rzeczywistości, dlatego trzeba nauczyć go zauważać wartości tego, czego uczy się w różnych obszarach naszego życia. Ukazanie przydatności matematyki i jej narzędzi pozwoli uczniom lepiej doceniać wartość zdobywanej wiedzy. Tematyka, wokół której budowane będą sytuacje matematyczne, np.: skala i plan, obliczenia procentowe, wyrażenia dwumianowane, oprocentowanie oszczędności i kredytów, sztuka, figury przestrzenne pomogą uczniom dostrzec związki matematyki z najbliższym środowiskiem. Otoczenie bliższe i dalsze szkoły, oglądane i badane w czasie zajęć w terenie ukazuje mnóstwo sytuacji, obiektów i przedmiotów, przez co wzbogaca umysł ucznia wiedzą – i to trwałą, bo związaną z silnymi wrażeniami i przeżyciami. Wszystko to budzi zainteresowania uczniów, zachęca do myślenia, wyzwala i rozwija zamiłowania. Zorganizowane przebywanie uczniów poza szkołą uczy współżycia i współpracy w świadomej dyscyplinie, rozwija zaradność, sprzyja wyrabianiu aktywnych postaw matematycznych, ugruntowaniu i praktycznemu zastosowaniu posiadanej wiedzy. Zaproponowane tematy będą atrakcyjne poznawczo i użyteczne dla uczniów oraz będą wymuszały ich wielostronną aktywność poznawczą.
3. Cel główny innowacji.
• rozwijanie postawy intelektualnej wyrażającej się w twórczym, logicznym i krytycznym myśleniu, samodzielnym pokonywaniu trudności i przygotowanie uczniów do wykorzystywania matematyki w życiu codziennym.
4. Cele szczegółowe innowacji:
• Zdobywanie umiejętności przydatnych w życiu codziennym: – szacowanie wyników, – odczytywanie informacji z diagramów, – korzystanie z podstawowych jednostek miary (długości, wagi, czasu, pola i objętości), – wykonywanie obliczeń w różnych sytuacjach praktycznych: stosowanie w praktyce własności działań, operowanie procentami i przybliżeniami, – posługiwanie się skalą przy korzystaniu z mapy, planu oraz w terenie, – planowanie wydatków i posługiwanie się pieniędzmi, – posługiwanie się kalkulatorem.
• Rozwijanie pamięci i wyobraźni.
• Dostrzeganie sytuacji problemowych.
• Postrzeganie różnego rodzaju przedmiotów jako figur geometrycznych.
• Rozwijanie wyobraźni przestrzennej.
• Zdobywanie umiejętności dostrzegania związków między matematyką, a otaczającym światem.
• Planowanie swoich działań, tak aby osiągnąć sukces w wykonywanej pracy.
5. Na zajęciach w szkole i zajęciach w terenie będą realizowane takie zagadnienia jak:
• KUPUJEMY ROZSĄDNIE -połączone z wizytą w sklepie – ćwiczenia mające odpowiedzieć na pytania: – ile możemy kupić za ustaloną kwotę – ile wydajemy dziennie na zakupy – ile kosztuje domowe ciasto (upieczenie ciasta na Świętego Mikołaja) – jak zaplanować posiłek dla czteroosobowej rodziny za 20 zł – co kryją sklepowe promocje – analiza ofert handlowych – co nam mówią sklepowe paragony
• RACHUNKI I REMONTY – opłaty i rachunki – inwestycje w domu – planujemy remont sali matematycznej (koszt pomalowania ścian i położenia podłogi parkietu)
• LOKOWANIE PIENIĘDZY – dlaczego opłaca się oszczędzać – kiedy i jak wziąć pożyczkę (obliczanie odsetek) – usługi pocztowe ( wizyta na poczcie)
• PRÓBUJEMY SZACOWAĆ -określanie przybliżonych odległości wzrokiem podczas ćwiczeń w terenie: na boisku ,w plenerze -szacowaniu wymiarów przedmiotów, które nas otaczają -mierzenie i ważenie przedmiotów za pomocą dostępnych narzędzi pomiaru (wagi, miary )
•ORGANIZUJEMY WYCIECZKĘ -zaplanowanie trasy wycieczki rowerowej (obliczanie drogi, prędkości i czasu) -czytanie planu -oszacowanie odległości i czasu trwania wycieczki – wycieczka do pobliskiej ,,Przystani wodnej” – (obliczenie kosztów zorganizowania grilla)
•GEOMETRIA W PRZYRODZIE ,ARCHITEKTURZE i SZTUCE” -figury geometryczne wokół nas (symetryczne i osiowosymetryczne) -symetria w przyrodzie -wycinanki matematyczne ( wycinanki symetryczne, tangramy)
6. Metody i formy realizacji:
Podstawowymi formami organizacyjnymi w realizacji programu jest praca:
– zespołowa
− indywidualna
− konsultacje
− konkurs zadaniowy
Metody stosowane w trakcie realizacji programu to metody:
– aktywizujące
− burza mózgów
− eksperyment
− planowanie działań
− posługiwanie się technologią informatyczną
− gry dydaktyczne
− rozmowa dydaktyczna
7. Oczekiwane rezultaty:
− chętnie uczestniczy w zajęciach pozalekcyjnych
− pogłębia, utrwala , rozszerza poznane wiadomości oraz umiejętności twórczego myślenia
− kształtuje pozytywną motywację do nauki
− zaspokaja zainteresowania matematyczne
− umacnia się w poczuciu własnej wartości
− przekształca sytuacje życiowe w zadania matematyczne
− podejmuje działania służące samodoskonaleniu i rozwijaniu własnych zainteresowań.
8. Ewaluacja innowacji:
Narzędziem ewaluacji będą:
− ankieta ewaluacyjna dla uczniów
− informacje na gazetce szkolnej
− relacje umieszczone na stronie internetowej szkoły wraz ze zdjęciami
9. Sposoby ewaluacji:
− obserwacja i aktywność uczniów podczas zajęć
− udział w konkursach szkolnych i poza szkolnych
− tworzenie gazetki matematycznej
− arkusz informacji zwrotnej dla ucznia (ankieta)
10. Prezentacje prac projektowych uczniów.
Podczas pracy nad zagadnieniami ujętymi w programie uczniowie podzieleni zostaną na zespoły zadaniowe, które będą przedstawiać wyniki swojej pracy w formie plakatów, prac projektowych, gazetek ściennych w pracowni matematycznej oraz w formie prezentacji multimedialnych.
Bibliografia:
– Program nauczania: Matematyka z plusem. Program nauczania matematyki w szkole podstawowej M.Jucewicz, M.Karpiński, J.Lech – Matematyka z wesołym Kangurem, Wyd. Aksjomat, Toruń – Łamigłówki liczbowe, rysunkowe, Gdańskie Wydawnictwo Oświatowe